اهمیت دادن به قضاوت دیگران

یکی از دردناک‌ترین عادت‌هایی که برای هر انسانی ممکنه به وجود بیاد به نظرم، اهمیت دادن به قضاوت دیگران هست. به این فکر کنیم که دیگران در مورد ما چه فکری می‌کنند و با این فکر خودمون رو عذاب بدیم که «نکنه در مورد من بد فکر کنه» و یا «این چه کاری بود که کردم یا اشتباهی بود که کردم، حالا فلانی چطور در مورد من فکر می‌کنه و حرف میزنه» و از این دست افکار که با گذر زمان تبدیل به عادت فکری میشن و وقتی که ما در هر برخوردی و هر مکانی نگران این باشیم که بد قضاوت نشویم و بیش از حد به این دقت کنیم که دیگران چه قضاوتی در مورد ما دارند، این باعث ایجاد کم رویی، استرس و بی اعصابی در ما خواهند شد.

نظریه قضاوت اجتماعی یا Social Judgment Theory ⚖️

این یک واقعیت غیرقابل انکار هست که هر انسانی نسبت به هر چیزی که می‌بینه و برخورد داره، یک قضاوتی داره. به این معنا که شما وقتی با یک فرد جدیدی برخورد می‌کنین، بر اساس طرز فکر و تجربیاتی که دارین، با خودتون یک قضاوتی می‌کنین. بر اساس نظریه قضاوت اجتماعی ما نسبت به هر موضوع جدیدی که با اون مواجه میشیم، سه نوع جهت‌گیری یا قضاوت داریم، یا می‌پذیریمش، یا رد می‌کنیم و یا اینکه نه خیلی قبولش داریم یا خیلی ردش می‌کنیم و نسبت بهش بی طرفیم، مثلا با یک فرد جدیدی روبرو میشیم، در همون لحظه و در ناخودآگاهمون قضاوت می‌کنیم و یک حسی میگیریم که این آدم خوبیه یا آدم بدیه یا چقدر شلخته هست یا چقدر خوش هیکله و هر فکر دیگری. همینطور یک کالا رو که ببینیم با خودمان میگیم چقدر باحاله یا چقدر آشغاله. این یک قضاوت هست که همه‌ی ما داریم و اینطور نیست که بگیم مثلا چنین چیزی وجود نداره و ما الکی دچار چنین اختلال فکری شده‌ایم.

حالا چه مشکلی پیش میاد؟ 🤕

به هر صورت ما در یک جامعه زندگی می‌کنیم، چه در واحد خانواده که یک جمع خرد محسوب میشه و چه در شهر و کشور خودمون برخوردهایی داریم و اگر هر بار نگران قضاوت دیگران باشیم، به مرحله دیوانگی خواهیم رسید که مثلا لباسم خوب هست؟ انگشترم مسخره نیست؟ یا مدل موی من فلان نیست؟ و سوال‌های بسیاری این وسط وجود داره و ممکنه باعث ایجاد قضاوت اشتباه یا نادرست در دیگران بشه و این وسط ما تبدیل به عروسک خیمه شب بازی افکار جامعه و محیطمون خواهیم شد.
در جامعه یک سری هنجارهایی وجود داره که تنها کافیه اون‌ها رو رعایت کنیم و عادی رفتار کنیم و انقدر نگران قضاوت دیگران نباشیم. قضاوت اینکه آیا واقعا من یک وبلاگنویس هستم و پست خوب یا فاخری می‌نویسم یا نه؟! قضاوت اینکه چهره من خوب هست یا نه؟! صدای من خوب هست یا نه؟! و سوال‌های بسیار زیاد از این دست، ما رو از خودمان بودن فاصله خواهد داد. در نهایت یا خجالتی خواهیم شد یا همواره در رقابت با دیگران زندگی خواهیم کرد و معیار زندگی ما، قضاوت دیگران خواهد شد و چقدر این زندگی دردناک و پر از حس بد خواهد بود.

به نظرت حالا باید چه کار کنیم؟ 💡

به نظرم کنترل افکار به کمک تمرین و مدیتیشن یک متد عملی و شدنی هست. من این موضوع رو امتحان کردم و موقعی که این حالت پیش میاد و افکارم به این سمت منحرف میشن که به فکر و قضاوت دیگران فکر کنم، در همان لحظه یک تمرین مدیتیشن ساده رو انجام میدم، به تنفسم دقت می‌کنم و به این درک میرسم که این چیزهایی که در ذهن من مرور میشن، خود من نیستن و افکاری هستن که میرن و میان و مهم اینه که به کدوم یک از این افکار توجه کنم و دقت کنم و هر کدوم از اون‌ها که به درد من نمی‌خورن رو توجه نمی‌کنم و براشون وقت و انرژی نخواهم گذاشت و تنها منتظر می‌مانم که بگذرن و از ذهنم مثل رودخانه‌ای از افکار، از جلوی چشمان ذهنم، گذر کنن و انرژی و دقتی روی اون موضوع صرف نمی‌کنم، در نتیجه به کمک این روش می‌تونم تا جایی که در توانم هست، افکار و ذهنم رو کنترل کنم. هنوز به یک روش کامل نرسیدم که در هر شرایطی جواب بده اما شما هم اگر با این مشکل دست و پنجه نرم کردین از تجربه و راه حل خودتون بگین که خیلی مشتاقم به کمک ایده‌ها و راه حل‌های دیگری، این موضوع رو به صورت کامل کنترل کنم.

حق معنوی تصویر شاخص: Illustration by Gilang Fahmi on Unsplash